7 jan 2013

Häxan (Benjamin Christensen, 1922) - 100 Jaar Horror

Häxan of Witchcraft Trough the Ages is een gevalletje apart. Want de film presenteert zich als documentaire maar neemt het niet zo nauw met de historische feiten en schotelt ons liever een scala aan groteske scenes voor. Dit is waarschijnlijk de eerste faux documentaire ooit. Ook maar goed dat voor deze aanpak gekozen is in plaats van een natuurgetrouwe weergave want anders hadden wij nooit deze zeer vreemde maar uiterst vermakelijke film gezien. 

Eerst even wat over hoe ik de film zag. Ik heb deze film op het grote scherm gezien (nou ja, soort van). Häxan was onderdeel van het Groningse ADHD filmfestival in de RKZ Bioscoop. De film werd ingeleid en voorzien van een live soundtrack door Kevin Toma (en Friends). Ik was behoorlijk enthousiast want zo vaak krijg je de kans niet om zoiets te zien als je in het hoge Noorden woont. Helaas was de vertoning niet in de mooie vernieuwde bioscoopzaal maar in een zaaltje ernaast. En jammer genoeg waren er van de rijen plastic stoelen maar een 15 tal bezet, waarvan een derde ook nog regelmatig de zaal verlieten. De film werd geprojecteerd vanaf een dvd op een behoorlijk doek alleen werd dat doek niet geheel gebruikt en daar kwam nog bij dat de muzikanten war licht nodig hadden. Al met al niet echt ideale omstandigheden en niet de bioscoopvertoning waar ik op gehoopt had.

De live soundtrack was daarentegen flink in orde met een mix van klassiek en beats. Vooral tijdens de hevige stukken vond ik hem er gaaf. Dat de musici zo nu en dan een steekje lieten vallen was begrijpelijk daar het de eerste keer was dat ze met een dvd vertoning meespeelden in plaats van een film. (dat scheelt toch wat frames per seconde met een oude film als deze.)


En de film zelf is echt wat anders. Zoals gezegd is het een soort van documentaire over hekserij, het occulte en de inquisitie. Uiteraard in beeld gebracht door middel van korte verhalen waarbij de nodige dingen bij zijn verzonnen.We krijgen te zien hoe heksen spreuken maken, hoe de kerk op ze jaagt en wat voor middelen ze gebruiken om de vermeende heksen te laten bekennen. Ook komt de duivel zelf meerdere keren langs, waarbij je versteld zult staan van de make-up waar ze toen tot in staat waren. Het pronkstuk van de film is echter een zwarte mis waar alle registers opengetrokken worden. Geweldige sets, make-up en heerlijk geschoten. Je zit even een kwartiertje me je mond open naar het scherm te kijken. Ook de muziek van Toma en friends was erg heftig tijdens deze scene waardoor het allemaal nog weer net even leuker werd. Nadeel is dat deze scene ergens halverwege de film zit en het daarna nergens meer zo idioot gaaf wordt. Want helaas zitten er tussen alle uitzinnigheid ook een aantal behoorlijk droge stukken.


Häxan is een film die iedereen een keer gezien moet hebben, soms is het documentaire element best knullig en werk het meer dan 80 jaar nadat de film gemaakt werd wat op de lachspieren. Maar sommige scenes zien er geweldig uit en zo nu en dan zul je vol verbazing naar de groteske beelden op je scherm kijken. Ik zag de 104 minuten lange versie die ik toch wel wat aan de lange kant vond, het alternatief is een 76 minuten durende versie. Deze heb ik nog niet gezien maar 30 minuten korten lijkt me ook gelijk weer wat te veel van het goede. Je kunt zelf oordelen want beide versies krijg je als je de Criterion dvd koopt. 

Trivia: Het was oorspronkelijk het idee om het script samen met historische experts te schrijven. Het bleek echter dat deze het idee van een film over hekserij niet goedkeurden.

Destijds de duurste film gemaakt in Scandinavië.

Score: 




Häxan is niet in Nederland uit op DVD. Via Amazon UK heb je de volgende opties:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten